-
Ausculteren is een onderzoeksmethode
waarbij de onderzoeker een stethoscoop gebruikt om te luisteren naar de
geluiden die het lichaam maakt. Het is ook een van de manieren om de borstkas
te onderzoeken. De onderzoeker kan door auscultatie van de borst luisteren
naar het geluid van de ademhaling en het hart en eventueel ingewanden.
·
Punt op de caudale rand van de tweede rechter
rib, ± 2½ cm lateraal van de rechter rand van het sternum (niveau costochondrale
overgang).
·
Punt op de craniale rand van het ribkraakbeen
van de derde linker rib, ± 1 cm lateraal van de linker rand van het sternum.
·
Punt op de caudale rand van het ribkraakbeen van
de zesde linker rib, ± 2 cm lateraal van de linker rand van het sternum.
·
Net mediaal van de medioclaviculairlijn in de
vijfde linker intercostaal ruimte (4 cm caudaal van de tepel). Hier bevindt
zich de apex van het hart en is de hartslag te voelen, soms zelfs te zien.
· Normale harttonen
Normaal gesproken zijn er twee harttonen.
De eerste en de tweede harttoon zijn harde bonzen die bijna altijd te horen
zijn. Samen vormen ze de hartslag. De eerste toon wordt veroorzaakt door het
sluiten van de mitralisklep en de tricuspidalisklep (in die volgorde) en de
tweede door het sluiten van de aortaklep en de pulmonalisklep.
In de periode tussen de eerste en de tweede harttoon trekt het hart zich samen en pompt het bloed de circulatie in. Deze periode heet systole. De periode die daar onmiddellijk op volgt is de diastole. In die periode vult het hart zich weer met bloed ter voorbereiding op de volgende samentrekking.
Plaatsing van je stethoscoop is als volgt:
In de periode tussen de eerste en de tweede harttoon trekt het hart zich samen en pompt het bloed de circulatie in. Deze periode heet systole. De periode die daar onmiddellijk op volgt is de diastole. In die periode vult het hart zich weer met bloed ter voorbereiding op de volgende samentrekking.
Plaatsing van je stethoscoop is als volgt:
Aortaklep: Tweede intercostaalruimte rechts
Pulmonalisklep: Tweede intercostaalruimte links
Tricuspidalisklep: In de vierde tot vijfde intercostaalruimte links
Mitralisklep : Aan de apex, dus in de vijfde intercostaalruimte, maar meer lateraal ongeveer 4cm
onder de tepel.
· Afwijkende harttonen
De harttonen kunnen afwijken van het normale patroon.
Ze kunnen langer zijn, onzuiver klinken, gesplitst worden in twee kleinere
tonen, of tussengeluiden vertonen, wat een aanwijzing kan betekenen voor de
aard van de achterliggende aandoening.
Bij sommige aandoeningen zijn er naast de normale twee tonen nog een derde en zelfs een vierde harttoon te horen. De derde harttoon is doorgaans te horen bij jongvolwassenen, zwangere vrouwen en bij mensen met mitralisinsufficiëntie of hartfalen. De vierde harttoon kan een gevolg zijn van een verdikking van de wanden van de hartkamers (zoals bij hypertrofische cardiomyopathie).
Een van de harttonen te onderscheiden bijgeluid is een gerommel of gesis, dat bekend staat als hartgeruis.
Bij sommige aandoeningen zijn er naast de normale twee tonen nog een derde en zelfs een vierde harttoon te horen. De derde harttoon is doorgaans te horen bij jongvolwassenen, zwangere vrouwen en bij mensen met mitralisinsufficiëntie of hartfalen. De vierde harttoon kan een gevolg zijn van een verdikking van de wanden van de hartkamers (zoals bij hypertrofische cardiomyopathie).
Een van de harttonen te onderscheiden bijgeluid is een gerommel of gesis, dat bekend staat als hartgeruis.
· Hartgeruis
Hartgeruis kan ook door auscultatie worden
waargenomen. Niet ieder hartgeruis betekent dat er iets ernstigs aan de hand
is. Bij veel kinderen en jongvolwassenen komt hartgeruis voor dat ofwel
tijdelijk ofwel onschuldig is.
Hartgeruis ontstaat door een onregelmatige bloedstroom bij een klep of door een andere afwijking in de bloedstroom binnen in het hart. Dit kan een gevolg zijn van een overmatig sterke bloedstroom in een normaal hart of een normale bloedstroom in een hart met een afwijking.
Er bestaan verschillende soorten hartgeruis, afhankelijk van factoren als de periode waarin de ruis zich voordoet (systole of diastole) en de toonhoogte. Aan de hand hiervan kan worden bepaald om welk deel van hart het gaat.
De aanwezigheid van een geruis bij auscultatie kan reden zijn voor verder onderzoek. Door middel van een echocardiografie kunnen eventuele afwijkingen later worden bevestigd.
Hartgeruis ontstaat door een onregelmatige bloedstroom bij een klep of door een andere afwijking in de bloedstroom binnen in het hart. Dit kan een gevolg zijn van een overmatig sterke bloedstroom in een normaal hart of een normale bloedstroom in een hart met een afwijking.
Er bestaan verschillende soorten hartgeruis, afhankelijk van factoren als de periode waarin de ruis zich voordoet (systole of diastole) en de toonhoogte. Aan de hand hiervan kan worden bepaald om welk deel van hart het gaat.
De aanwezigheid van een geruis bij auscultatie kan reden zijn voor verder onderzoek. Door middel van een echocardiografie kunnen eventuele afwijkingen later worden bevestigd.
(bron: medicinfo).